တုပ္ေႏွာင္ခံ ျမန္မာ့ စတုတၳမ႑ိဳင္ လြတ္လပ္ခြင့္ ရေစဖို႔

ေက်ာ္ခ | ေသာၾကာေန႔၊ စက္တင္ဘာလ ၃၀ ရက္ ၂၀၁၁

အမည္ခံ အရပ္သား အစိုးရ တက္လာၿပီး ေျခာက္လ အၾကာမွာ မဇၥ်ိမ အပါအဝင္ ျပည္ပ အေျခစိုက္ ျမန္မာ သတင္း ဌာနေတြန႔ဲ ႏုိင္ငံတကာ သတင္းဌာနႀကီးေတြ ရဲ႕ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာေတြကို ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ကေန လြတ္လြတ္ လပ္လပ္ ၾကည့္႐ႈႏုိင္ေအာင္ ဖြင့္ေပးလိုက္ၿပီဆိုေတာ့ ျမန္မာ့မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ ပြင့္လန္း လာၿပီလားလို႔ ေတြးေတာ စရာ ျဖစ္လာပါတယ္။ အင္တာနက္ ခ်ိတ္ဆက္ႏႈန္း ေႏွးေကြးဆဲ ျဖစ္ေပမယ့္ ဖြင့္ေပးလိုက္တာကိုပဲ သတင္းေကာင္း အျဖစ္ ေဖာ္ျပေနၾကရပါတယ္။

တခ်ိန္ထဲမွာပဲ အျငင္းပြားစရာ ျဖစ္ေနတဲ့ ျမစ္ဆံုေရကာတာ စီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ျပည္တြင္း ဂ်ာနယ္ေတြနဲ႔ ဂ်ာနယ္ေတြရဲ႕ အင္တာနက္ ဝက္ဘ္ဆိုက္ ေတြမွာ က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ ေဝဖန္သံေတြ ထြက္ေပၚတာကို အစိုးရက လႊတ္ေပးထားသလို အစုိးရ ဝန္ႀကီးေတြ ကိုယ္တိုင္ မီဒီယာေရွ႕ထြက္ ေျပာဆို လာတာေတြဟာလည္း အရင္က မရွိဘူးတဲ့ တိုးတက္မႈေတြ လို႔ဆိုႏုိင္ပါတယ္။ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း ဝန္ႀကီးအခ်ဳိ႕ ‘မီဒီယာပါး မဝ” လို႔ အေျပာအဆို မတတ္တာကိုလည္း အခုရလာတဲ့ မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ ေက်းဇူးနဲ႔ ေတြ႔ခြင့္ရလာ ၾကပါတယ္။


ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌ သူရဦးေရႊမန္းက “သတင္းမီဒီယာမ်ား အပါအဝင္ အမ်ားျပည္သူမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာမွ
ေဝဖန္ အၾကံျပဳမႈမ်ားကိုလည္း မိမိတို႔ ခံယူသြားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္” ဆိုတဲ့စကားန႔ဲ မီဒီယာအေရးႀကီးတာ သူနားလည္တဲ့ အေၾကာင္း ျပသရင္းန႔ဲ လႊတ္ေတာ္ေတြ အတြင္းကို ျပည္တြင္း သတင္းေထာက္ေတြန႔ဲ အတူ VOA BBC သတင္းဌာန
ႀကီးေတြရဲ႕ ျမန္မာသတင္းေထာက္ေတြ လာေရာက္ သတင္းရယူခြင့္ ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒီ့မတိုင္မီ ရက္သတၱပတ္ အနည္းငယ္က အစိုးရ သတင္းစာေတြမွာ ျပည္ပ သတင္းဌာနေတြကို ထိုးႏွက္တဲ့ စိတ္ဓါတ္ စစ္ဆင္ေရး စကားလုံး
ေတြကို ႐ုပ္သိမ္းခဲ့စဥ္ကေတာ့ ဒီေလာက္အထိ ေျပာလာမယ္လို႔ ၾကိဳတင္ မွန္းဆဖို႔ ခက္ခဲခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ေသေသခ်ာခ်ာ ၾကည့္လိုက္ရင္ VOA BBC သတင္းေထာက္ေတြရဲ႕ သတင္း ေပးပို႔ခ်က္ေတြမွာ အခုထိ
ေတြ႔ရသမွ် ျပည္သူလူထုန႔ဲ တိုက္႐ိုက္ ထိေတြ႔ ေမးျမန္းတာထက္ အစိုးရဝန္ႀကီးေတြ ေျပာသမွ်ကို အဓိက သတင္းပို႔
ေနရသလို ျဖစ္ေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ သတင္းရယူခြင့္ လြတ္လပ္ၿပီလို႔ သတင္းသမားအမ်ားစုက မယူဆၾကေသးပါ ဘူး။ ေနျပည္ေတာ္က လႊတ္ေတာ္ သတင္းေတြကို ျပည္တြင္းဂ်ာနယ္ သတင္းေထာက္ အမ်ားႀကီး လာယူၾကေပမယ့္ သတင္းေဖာ္ျပရာမွာ ပိတ္ပင္မႈေတြ ရွိေနဆဲ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ျပည္တြင္း သတင္းေထာက္ အမ်ားစုႀကီးက ေနျပည္ေတာ္ ကေန ျပန္ခဲ့ၾကပါတယ္။

အလားတူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ပုဂံ၊ ပဲခူးခရီးစဥ္ေတြ၊ အစိုးရ ဆက္ဆံေရးဝန္ႀကီး ဦးေအာင္ၾကည္နဲ႔ ေတြဆံုပြဲ
ေတြ ကို ျပည္တြင္းဂ်ာနယ္ေတြ သတင္းယူခြင့္ရတယ္၊ ေရးခြင့္လည္း ရွိတယ္ ဆိုေပမယ့္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္မႈေတြ ရွိေနဆဲပါ။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္န႔ဲ အင္တာဗ်ဴးကို မ်က္ႏွာဖုံး သတင္းအျဖစ္ ဓါတ္ပုံဆိုက္ႀကီးန႔ဲ ေဖၚျပခဲ့တဲ့ မက္ဆင္ဂ်ာ ဂ်ာနယ္ကို အေရးယူခဲ့ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အဲဒီ့အင္တာဗ်ဴးဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္က လြတ္ေျမာက္လာတဲ့ ႏိုဝင္ဘာလကတည္းက ေမးျမန္းထားတဲ့ အင္တာဗ်ဴးတခုသာ ျဖစ္ပါတယ္။ အလားတူ
ေမးထားတဲ့ အျခားဂ်ာနယ္ ကိုးခု ေလာက္ကေတာ့ ေမးထားတာ ၁၀လ ရွိၿပီျဖစ္ေပမယ့္ စိတ္ရွည္ရွည္န႔ဲ ေစာင့္ေနရ ဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဘာျဖစ္လို႔ ဒီလို မျပတ္မသား ျဖစ္ေနရတာလဲ ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းန႔ဲ ပတ္သက္လို႔ ေလ့လာသူတခ်ဳိ႕က ျမန္မာအစိုးရ
အေနနဲ႔ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ မေပးခ်င္ေပမယ့္ ေခတ္နဲ႔အညီ မဖြင့္ေပးလို႔မရေတာ့တဲ့ အေျခအေန ျဖစ္ေနတာရယ္၊
၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္မွာ အာဆီယံ ဥကၠဌ ေနရာရရွိေရး အတြက္ အေျပာင္းအလဲေလးေတြ လုပ္ျပေနရတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္လည္း အစိုးရသစ္ရဲ႕ ေရွ႕ထြက္မင္းသားလို႔ လူအမ်ား ထင္ျမင္ခံေနရတဲ့ သမၼတႀကီး
ဦးသိန္းစိန္ ရဲ႕ ပထမဆံုး မိန္႔ခြန္းမွာထဲက သတင္းမီဒီယာေတြကို ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕“စတုတၱ မ႑ိဳင္” လို႔ အသိအမွတ္
ျပဳသြားေပမယ့္ လက္ေတြ႔မွာ အႏွစ္သာရရွိတဲ့ မ႑ိဳင္ အျဖစ္ လကၡံႏုိင္ျခင္း မရွိေသးဘူးလို႔ ေထာက္ျပၾကပါတယ္။

စတုတၳ မ႑ိဳင္ျဖစ္ဖို႔ ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြင္းမွာ အမွန္တကယ္ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ အာဏာပိုင္ေတြရဲ႕ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈေတြြ၊ ယခုႏွစ္ မိုးကာလ ဆည္ေတြ ေရေဖါက္ခ်လို႔ ေက်းရြာေတြ လယ္ေျမေတြ ေရနစ္ကုန္ရတဲ့ အျဖစ္
ေတြ၊ လယ္ယာေျမ စိုက္ပ်ဳိးေျမ အသိမ္းခံရမႈေတြ၊ ကရင္၊ ရွမ္းန႔ဲ ကခ်င္ျပည္နယ္ အတြင္းမွာရွိတဲ့ လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသား တပ္ေတြနဲ႔ အစိုးရတပ္ေတြ အၾကား ျဖစ္ပြားေနတဲ့ တိုက္ပြဲသတင္း အေျခအေနအမွန္ေတြ၊ ဒုကၡသည္ သတင္းေတြ၊ တိုင္းရင္းသားေတြ ဘက္က လိုအပ္ခ်က္အသံေတြကို အစိုးရမီဒီယာ အပါအဝင္ ျပည္တြင္ သတင္း မီဒီယာေတြေပၚမွာ ေဖာ္ျပႏုိင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

တကယ္တမ္းက်ေတာ့ ျပည္ပအေျခစိုက္ DVB သတင္းဌာန အတြက္ သတင္းယူေပးခဲ့တဲ့ သတင္းေထာက္ ကိုစည္သူေဇယ် ကို မူရင္းခ်မွတ္ထားတဲ့ ေထာင္ဒဏ္ ရွစ္ ႏွစ္အျပင္ ၁၀ ထပ္တိုးၿပီး ေထာင္ဒဏ္ စုစုေပါင္း ၁၈ ႏွစ္ တိုးခ်လိုက္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အျခားသတင္းေထာက္ ၁၅ ေယာက္ထက္မက အက်ဥ္းေထာင္ေတြထဲမွာ ရွိေနဆဲ
ျဖစ္သလို၂ဝဝ၇ ေရႊဝါေရာင္ ေတာ္လွန္ေရးတုန္းက ဖမ္းထားတဲ့ ဘေလာ့ဂ္ဂါေတြလည္း အက်ဥ္းေထာင္ေတြထဲမွာပဲ ရွိပါေသးတယ္။ သူတို႔အတြက္ေတာ့ အစိုးရသစ္ရဲ႕ မီဒီယာမူဝါဒဟာ ဒုံရင္းက ဒုံရင္းပဲ ျဖစ္ေနပါတယ္။

အားကစား၊ က်န္းမာေရး (သုတ၊ ရသ)၊ အႏုပညာ၊ ကေလး၊ နည္းပညာတို႔ အေၾကာင္း ေရးသား ထုတ္ေဝခ်က္ေတြ မထုတ္ေဝခင္ ဆင္ဆာတင္စရာ မလုိပဲဦးတည္ ေရးသားၿပီး ပံုႏွိပ္ထုတ္ေဝၿပီးမွ ဆင္ဆာဘုတ္ကို တင္ရတဲ့ ထုတ္တင္ စနစ္ေျပာင္းခဲ့ေပမယ့္ သတင္းမီဒီယာရဲ႕ အႏွစ္အသားလို႔ ဆိုႏုိင္တဲ့ သတင္း၊ မႈခင္း၊ ပညာေရး၊ စီးပြားေရး န႔ဲ ဘာသာ
ေရး သတင္းေတြေတာ့ ဆင္ဆာဘုတ္က လႊတ္ေပးမွသာ ထုတ္ေဝခြင့္ ရရွိတဲ့ အေျခအေန ျဖစ္ေနဆဲပါ။

"စာေပကင္ေပတိုင္" လို႔ စာေပေလာကသားေတြၾကားမွာ အသိမ်ားတဲ့ စစ္တပ္အရာရွိေတြ ဦးေဆာင္တဲ့ စာေပ စိစစ္ေရးက ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး ေနဝင္းရဲ႕ ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီ လက္ထက္ထဲက လက္စြဲ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ပံုႏွိပ္ ထုတ္ေဝခြင့္ ဥပေဒ Printers and Publishers Registration Law ကို အခုထိ ကိုင္စြဲ ေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။

သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရသစ္ အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ လုပ္ေဆာင္ရာမွာ သတင္း
လြတ္လပ္ခြင့္ အတြက္ ဥပေဒဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားနဲ႔ သတင္းမီဒီယာေတြကို ကန္႔သတ္ထားတဲ့ ဥပေဒ
ေတြကိုပါ ဖ်က္သိမ္းသင့္ေၾကာင္း စာနယ္ဇင္းသမားမ်ား ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး ေကာ္မတီ CPJ က
ေတာင္းဆိုထားပါတယ္။ ျပည္တြင္းမွာလည္း မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ေပးဖို႔ ေမးခြန္းထုတ္လာၾကပါၿပီ။

စက္တင္ဘာလ ၇ ရက္ေန႔က ေနျပည္ေတာ္မွာ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေဝးမွာ ျပန္ၾကားေရး
ဝန္ႀကီး ဦးေက်ာ္ဆန္းက “စာေပ စိစစ္ေရး၏ အခန္းက႑မွာ လုိအပ္ေနဆဲ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တရား႐ံုးတြင္ ဥပေဒအရ ရင္ဆုိင္ရမည္ဆုိပါက မီဒီယာသမားမ်ားတြက္ ထိခုိက္နစ္နာမႈ ပုိမုိၾကီးမားႏုိင္ေၾကာင္းႏွင့္ ယေန႔ စာေပစိစစ္ေရးက တုိင္းျပည္ႏွင့္ လူမ်ဳိး အက်ိဳးအတြက္ မသင့္မေလ်ာ္ ေရးသားမႈမ်ားကုိ ဥပေဒႏွင့္အညီ ထိန္းသိမ္းေပးေနျခင္းသည္ စာေပေလာကသားမ်ား၏ အက်ဳိး၊ ျပည္သူအက်ဳိး အတြက္ ေဆာင္ရြက္ေပးေနျခင္းသာ ျဖစ္သည္ကုိ ေတြ႔ႏုိင္ပါေၾကာင္း” ေျပာဆိုသြားခဲ့ပါတယ္။ ဆင္ဆာအဖြဲ႔ ဆက္ထားဦးမယ္လို႔ ေျပာလိုက္တာပါပဲ။

ဒါ့ေၾကာင့္ ျမန္မာအစိုးရသစ္ အေနန႔ဲ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ တကယ္တည္ေဆာင္ေနရင္ သတင္းမီဒီယာကို စတုတၳမ႑ိဳင္ အျဖစ္ ပီျပင္စြာ ျဖစ္ေပၚေစႏုိင္ဖို႔ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားတဲ့ ဆင္ဆာဘုတ္အဖြဲ႔ကို ဖ်က္သိမ္းေပးၿပီး ဖမ္းဆီးထားတဲ့ သတင္းေထာက္ေတြကို အျမန္ဆံုး ျခြင္းခ်က္မရွိ ျပန္လႊတ္ေပးရမယ္လို႔ ျပည္တြင္း ျပည္ပ သတင္းမီဒီယာသမားေတြက ေျပာဆိုေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို မျဖစ္ေသးသ၍ ျမန္မာ့ သတင္းမီဒီယာေလာကဟာ အတုပ္ေႏွာင္ခံ ဘဝကေန လြတ္ဦးမွာ မဟုတ္ေၾကာင္း ေျပာရင္ မွားမယ္ မထင္ပါဘူး။